W sporcie zawodowym jest tak, że nawet jeśli ktoś ma niesamowity talent, to będzie mu bardzo trudno osiągnąć sukces bez odpowiedniego wyszkolenia. Za nie odpowiedzialna jest osoba trenera. Dobry szkoleniowiec potrafi wskazać odpowiednią drogę do rozwoju dla sportowca. Jego rola jest bardzo istotna przy sportach indywidualnych, a jeszcze bardziej niezbędna, kiedy mamy do czynienia z dyscyplinami drużynowymi. Tam trzeba przecież ogarnąć cały zespół, na który składają się różne osobowości i charaktery. Dlatego rola trenera w takim sporcie jakim jest siatkówka jest bardzo istotna.
Jakie cechy powinien posiadać dobry trener?
Dobry szkoleniowiec musi łączyć w sobie kilka znaczących cech. Musi to być osoba, która ma pasję do tego co robi. Jest to nauczyciel dla swoich podopiecznych. Jego rola to nie tylko praca nad techniką, ale również tworzenie taktyki i dbanie o mentalność zawodników. Ta osoba musi dodatkowo planować wszystkie jednostki treningowe oraz analizować rywali i dobierać pod nich odpowiednią strategię. Jest on również odpowiedzialny za monitorowanie wszelkich danych związanych ze swoją drużyną począwszy od statystyk każdego siatkarza na jego zmęczeniu organizmu kończąc. Musi być asertywny i otwarty na innych. Nie tylko zawodników, ale również członków sztabu szkoleniowego, osoby decyzyjne w klubie oraz przedstawicieli mediów i kibiców. Reasumując: powinien być zdecydowany, pewny siebie, otwarty na ludzi, asertywny, motywujący, ale również pełnić funkcję psychologa i stratega.
Co trzeba zrobić, żeby wygrać mecz?
Trener musi dołożyć wszelkich starań, żeby wygrać spotkanie. Żeby do tego doszło, to musi zostać opracowana odpowiednia taktyka. Żeby to zrobić, to szkoleniowiec musi przeprowadzić analizę gry rywali i dokładnie poznać ich mocne i słabe strony. Trener odpowiada za przygotowanie schematów zagrywek, ustawień w obronie i taktyki w ataku. Podczas samego meczu szkoleniowiec na bieżąco musi reagować na to, co dzieje się na parkiecie. To on odpowiada za roszady w składzie i zmiany ustawienia w trakcie spotkania. Wtedy również musi odpowiednio zmotywować siatkarzy do dobrej gry i dać im cenne wskazówki. Siatkarze i trener to musi być zgrana drużyna. Odpowiedni szkoleniowiec potrafi mieć szacunek w dużej grupie ludzi, a jeśli pojawią się między nimi jakieś konflikty, to jako pierwszy musi potrafić je rozwiązać.
Drużyna funkcjonuje jako jeden organizm
W zespole takim jak klub siatkarski wszyscy muszą wspierać się nawzajem i każdy odgrywa istotną funkcję. Działania są powiązane. Aby osiągać odpowiednie rezultaty niezbędna jest dobra komunikacja. Musi ona odbywać się zarówno na boisku, jak i poza nim. Trudno sobie wyobrazić, że jeśli siatkarze nie lubiliby się w życiu prywatnym, to mogliby efektywnie współdziałać na parkiecie. Istotna jest w tym elemencie jeszcze rola szkoleniowca, który musi być otwarty na dialog i rozwiązywanie problemów w życiu zespołu. Sporty zespołowe oparte są na współpracy, dlatego też członkowie drużyny muszą mieć do siebie zaufanie. Przecież w siatkówce nawet zdobycie jednego punktu to najczęściej akcja kilku zawodników. Często mówi się o odpowiedniej atmosferze. Ma ona bardzo ważny wpływ na końcowy sukces, ponieważ jeśli nie jest ona odpowiednia, to wtedy siatkarze nie dadzą z siebie 100% swoich możliwości.
Siatkówka od najmłodszych lat
Rolą trenera w piłce siatkowej dla młodszych adeptów tej dyscypliny jest nauczanie podstaw swoich podopiecznych i motywowanie ich do ciągłego rozwoju. Bez pracy z dziećmi i juniorami nie byłoby wielkich sukcesów polskiej siatkówki. Dla zawodnika w młodym wieku każda cenna uwaga jest na wagę złota. Chłoną oni w tym czasie wiedzę jak gąbka. Każdy profesjonalny trening powinien składać się z kilku elementów takich jak: nauka techniki, ćwiczenia sprawnościowe, nauka odpowiedniej rozgrzewki i rozciągania oraz zachęcanie do rozwijania dalszej pasji siatkarskiej i uczenie się gry w drużynie. Z tych zadań wywiązuje się Młodzieżowa Akademia Siatkówki, która odpowiada za szkolenie swoich zawodników. Z tych młodych adeptów wyrastają później gracze, którzy występują w reprezentacji Polski. Czasami osiągają sukces krajowy, innym razem nawet międzynarodowy. Droga do osiągnięcia mistrzostwa jest jednak długa i kręta, ale warto ją przejść. Sportowy sukces wart jest sporych wyrzeczeń.
Wzór szkoleniowy
W światowej siatkówce można wskazać wiele przykładów świetnych szkoleniowców. Jednym z nich jest na pewno Brazylijczyk Bernardo Rezende. Został prawdziwą ikoną tego sportu w „Kraju Kawy”. Zdobył liczne trofea na najważniejszych imprezach takich jak: Igrzyska Olimpijskie, Mistrzostwa Świata czy Mistrzostwa Ameryki Południowej. Kolejnym jest znany z innowacyjnych metod treningowych i taktycznych Julio Velasco. Osiągał on spore sukcesy z reprezentacjami Włoch i Argentyny. Z kolei wybitnym trenerem, który odniósł spore sukcesy z reprezentacją Rosji był Nikolay Karpol. Znany był on z surowego stylu prowadzenia zespołu. Poza wspomnianymi szkoleniowcami trzeba wyróżnić jeszcze takich fachowców jak: Nikola Grbić, Vital Heynen, Andrea Anastasi, Raúl Lozano czy nasz Hubert Wagner.
Słaby trener – brak wyników
Jeżeli trener nie ma odpowiedniej wiedzy, albo nie potrafi jej umiejętnie przekazywać, to może mieć problem z osiągnięciem zadowalających rezultatów. Nie będzie on w stanie przekazywać w sposób efektywny tego co potrafi dla siatkarzy. Musi posiadać również odpowiednie umiejętności interpersonalne polegające słuchaniu i reagowaniu na potrzeby zespołu. Jeśli szkoleniowiec nie będzie tego robił, to w zespole może dojść do konfliktów i nieporozumień. A jeśli będzie to miało miejsce, to bezpośrednio przełoży się to na osiągane rezultaty. Trener musi być profesjonalistą. To on daje przykład do naśladowania. Musi być zawsze o czasie i świetnie przygotowany do prowadzonych zajęć. Nie może również ulegać presji i musi potrafić zarządzać zespołem. Bez tych umiejętności z pewnością kariery w świecie siatkarskich trenerów nie zrobi.
